Philip George Zimbardo 23 Mart 1933 yılında ABD’nin New York şehrinde dünyaya gelmiştir. Ünlü Stanford Hapishane Deneyi onun tanınmasını sağlamıştır. Ancak bu deney onun birçok kişi tarafından eleştirilmesine yol açmıştır.

Çocukluk ve Gençlik Yılları

Sicilya’dan göç etmiş İtalyan bir ailede doğduğu için daha küçük dönemlerinde İtalyan olarak ayrımcılığa ve önyargıya uğradı. Çoğu kez yahudi, Porto Riko’lu veya siyahi olan diğer ırklar ve etnik gruplara benzetildi. Çocukken bu tür durumları yaşamasının, diğer insanların davranışlarına ilgi ve merak duymasını oluşturduğunu söylemiştir. Okuldaki araştırmalarını yaparken de bunlardan etkilenmiştir.

1954 yılında Brooklyn Üniversitesi’nde sosyoloji, psikoloji ve antropoloji lisans eğitimlerini en yüksek onur derecesiyle bitirdi. 1955’te yüksek lisansını ve 1959’da doktorasını Yale Üniversitesi’nde danışmanı Neal E. Miller iken yapmıştır. Yale Üniversitesi’nde iken oradaki yüksek lisans öğrencilerinden olan Rose Abdelnour ile evlenmiştir. Çiftin 1962 yılında bir oğulları olmuştur ancak 1971 yılında boşanmışlardır.

Yale Üniversitesi’nde 1959 yılından 1960 yılına kadar ders vermiştir. New York Üniversitesi Sanat ve Bilim Koleji’nde 1960 yılından 1967 yılına kadar psikoloji profesörlüğü yapmıştır. Columbia Üniversitesi’nde 1967 yılından 1968 yılına kadar ders vermiştir. Stanford Üniversitesi’ndeki fakülteye 1968 yılında katılmıştır.

Stanford Hapishane Deneyi

Zimbardo 1971 yılında Stanford Üniversitesi bodrum katını hapishaneye çevirmiştir. Mahkum ve gardiyan olmanın psikolojik etkilerini incelemek istemiş ve deneyine üniversite öğrencilerini dahil etmiştir. 24 kişinin seçildikten sonra tesadüfi şekilde gardiyan ve mahkum rollerine atanmasıyla denek grubu oluşturulmuştur. Bu deneyin sadece 2 hafta süreceği ve belli bir miktar para alacakları deneklere söylenmiştir. Zimbardo kişilerin sadece birkaç günde rollerine kendilerini kaptırdıklarını görmüştür. Gardiyan rolünü oynayan kişilerin mahkum rolündeki kişilere zarar verici davranışlarından dolayı ilk haftanın sonunda deney sonlandırılmıştır. Zimbardo bu deneyiyle insanların onlara verilmiş rolleri çok kolay ve hızlı bir şekilde benimsediğini göstermiştir.

Zaman Perspektifi

Zaman Paradoksu: Hayatınızı Değiştirecek Yeni Zaman Psikolojisi kitabında John Boyd ile birlikte olan Zaman Perspektifi Teorisi ve Zimbardo Zaman Perspektifi Envanteri (ZTPI) hakkındaki çalışmayı yayınladı. 2009 yılında ise Richard Sword ile tanıştı ve beraber çalışmaya başladılar. Böylelikle Zaman Perspektifi Teorisini bir klinik terapiye dönüştürdü. Çalışmaları 4 yıl sürmüş ve zaman perspektifi terapisini kurmuştur. 2009 yılında Zimbardo, Zaman Perspektifi Teorisi hakkında “Zamanın Psikolojisi” adlı Ted Konuşması yapmıştır. Yaptığı bu konuşmaya göre Zaman Perspektifi alt tipleri olan bir perspektiftir. Olumlu Geçmiş ZP (Zaman Perspektifi), Olumsuz Geçmiş ZP, Hazcı Şimdi ZP, Kaderci Şimdi ZP, Amaca Yönelik Gelecek Yaşam ZP ve Transandant Gelecek ZP olarak ayrılırlar.

2012 yılında Richard Sword ve eşi Rosemary ile birlikte The Time Cure adlı kitabı yayınladı.

Zimbardo Portekiz Coimbra Üniversitesinde 1. Uluslararası Zaman Perspektifi Konferansında psikoterapist Martin Shirran ile tanışır. Martin Shirran’ın geliştirdiği Duraklatma Düğmesi Terapisi ile Zaman Perspektifi terapisinin benzerlikleri vardır. Philip Zimbardo Martin Shirran’ın konuyla ilgili kitabının ikinci baskısına önsöz yazar.

Heroic Imagination Project (HIP)

Zimardo 2014 yılı itibariyle kendisini insanları günlük yaşamda kahramanlığa teşvik etmek için adamış, kar amacı gütmeyen kuruluş olan Heroic Imagination Project’in kurucusu ve yöneticisi olarak da günlük kahramanlık hareketine öncülük yapmıştır. Bu projede geçmiş zamanlarda terörle ilişkisi olan bireylerden ve Amerikan çete üyelerinden şiddete eğilimli olanların davranışlarının nasıl değişebileceğini anlamak adına veri toplanmaktadır.

Yıllarca bir çok çalışma yapan Philip G. Zimbardo şuan 90 yaşında hayatına devam etmektedir.

Rohat Gül Polanlı | Psikolog

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir