Çocuğun resimleri, kişi ve olaylar karşısındaki duygu ve düşüncelerini bize yansıtır. Çünkü özellikle sözlü iletişim kurmada güçlük çeken bazı çocukların sözsüz dili oluşturması ve anlatması daha kolaydır.

Resimler yaşlara göre farklılık gösterir. Özel durumları olan çocukların resimleri ise diğerlerine göre daha da farklı olabilmektedir. Çocuğun iç dünyası ve yakın çevresi ile olan ilişkileri hakkında bilgi edinmekte resmin önemli bir yeri olduğu konusunda bütün uzmanlar hemfikirdir. Şüphesiz sadece resimleriyle çocukla ilgili bir değerlendirme yapmak da hatalı olur.

5 – 6 Yaş Çocuk Resimleri

5 yaş çocuklarının çoğu bir kafa ve gövde çizebilir. Anlamlı resimler yapar ve önceden neyi çizeceklerini planlayabilir. Kendi duygularını ortaya koymaya başlar ve genellikle kullandıkları ve en sevdikleri figür insandır. Fakat insan resminin yanı sıra ilişkide oldukları nesneleri de çizmeye başladıkları görülür. Bu dönemde ebeveynler çocuklarının çizdiği resimlere ilgi göstermelidir. Çünkü çocuk bu ilk resimlerini göstermek ve açıklamak arzusundandır. Aynı zamanda bu ilk resimler kişiliklerini, duygularını ve isteklerini açıklar. 6 yaşına gelindiğinde çocuğun daha gerçekçi ve ayrıntılı resimler çizmeye başladığını görebiliriz. Artık nesneleri mekana göre çizmeye, yer çizgisini daha iyi yerleştirmeye başlarlar. Bu dönemin ilginç bir özelliği bir gün çizdiği figürün ertesi gün çizilen figürle aynı olmamasıdır. Örneği bugün çizdikleri bir ağaç ertesi gün farklı olabilmektedir. Uzmanlar bu durumu çocukların gördüklerini değil bildiklerini çizmesi olarak açıklamışlardır.

Resimlerin Anlamları

Resimlerdeki figürlerden birinin geniş ifade edilmesi genellikle bu çocuğun o figüre özlem duyduğunu göstermektedir. Sürekli ilişkide olduğu birisini çizmemek (örneğin kardeş) kıskançlığı ifade edebilir. Çocukların kendilerini yalnız çizmeleri duygusal olarak ihtiyaçlarının karşılanmadığı, yardım gereksinimleri olduğu şeklinde yorumlanabilir. Bu tür resimler genellikle ebeveynlerin ilgisiz olduğu durumlarda ortaya çıkabilmektedir. Kuş veya bulut resimleri aşırı baskı altında olduğu, özlem duyduğu özgürlüğü ifade edebilir.

Çocuk duygularını ifade etmek için renkleri de kullanır. Mat ve soğuk renkleri kullanarak çizdiği figürler o figüre olan nefreti ve kızgınlığı gösterebilir. Evini veya ailesini siyah renklerle çizen çocuk bu ortamda mutsuz olduğunu ifade etmek amacındadır. Ayrıca figüre yönelmiş yılan, şimşek, bıçak, testere v.b. objeler de o figüre olan nefreti ve çatışma isteğini simgeler. Bir çocuktan kendisini, annesini, babasını veya herhangi bir şeyi çizmesini istediğinizde farklı bir şey çiziyorsa çizmesini istediğiniz figürü reddediyor olabilir. Örneğin bir aile resmi çizmesini istediğiniz çocuk, resmin içine babayı almamışsa bu durum babadan hoşnut olunmadığı hatta onu reddettiğini düşündürebilir. Aslında yaşanan bir durumun tersini çizen bir çocuğun o durumu reddettiğinden bahsetmek yanlış olmayacaktır. Karalama ve garip şekilde çizilen resimler (örneğin amuda kalkmış çocuk) de çocuğun hareketli ve coşkulu bir mizacı olduğunu düşündürebilir. Gülümseyen yüzler çizmek tahmin edeceğiniz gibi mutlu bir çocuktan beklediğimiz resimlerdir. Aynı zamanda birbiriyle el ele tutuşmuş figürler, kalp, çiçek gibi objeler sevgi ifadeleridir.

Kendini bir yerlere hapseden resimler çocuğun suçluluk duyduğunu veya bir bunalımının olduğunu düşündürebilir. Evde kapalı bir çocuk veya aile resmi bu dönemdeki çocuğun okul korkusu yaşamaya başladığını düşündürür. Yüzü veya sırtı dönük figürler kaygıyı veya gerginliği ifade eder. Özenilmemiş bir figürün büyük çizilmesi de o figürle gergin ve olumsuz bir ilişkiye işarettir. Tek başına bir ağaç veya sabit bir nesne çizmek çocuğun içinde bulunduğu yalnızlık duygusunu belirtir. Bir babaanne, anneanne veya bakıcı figürü, çocuğun yalıtılmışlığını ve ailesinden dışlandığını gösterebilir.

Son olarak başında da ifade ettiğim gibi çocuk resimleri onu anlamada tek başına yeterli değildir. Her zaman onu anlamak için yaşantısını dikkatle gözlemeli, sözel ifadeleri ilgiyle dinlenmelidir. Ancak çocuğun resimleriyle verdiği mesajlar, onu daha iyi anlamanıza ve dolayısıyla daha iyi iletişim kurmanıza yardımcı olacaktır.

Orhan Dünya | Psikolog

Comments (91)

  1. Merhabalar 3,5 yaşında bir oğlum var 2. Haftası olmak üzere kreşe başladı. 2017 doğumlu olmasına rağmen gelişiminin iyi olduğunu düşünüp (yemeğini kendi yer, üstünü değiştirir, tuvaletini kendisi yapar) 2016lıların sınıfına aldılar Öğretmeni bugün aile resmi çizdirmiş kahverengi koca kafalı iri bir baba, pembe daha ince bir anne ve birde kahverengi araba çizmiş sen nerdesin dediğimde anne figürüne bir göbek yapmış karnındayım dedi. Aceba bu resim onu yoksaydığımızı hissederek mi çizilmiş. Biraz yoğun çalışıyoruz ve kreşten önce gündüzleri ananesi bakıyordu. Biz işten çıkınca bi kaç saat birlikte vakit geçirebiliyoruz. Sizce burda bi problem mi var ? Şimdiden teşekkürler

    1. Merhaba Nur Hanım. Çocukların resimleri bize ipuçları verirken, kesin bir fikre sahip olmak için kapsamlı bir gözlem gerekir. Çocukların büyük figürler çizmeleri genellikle kendilerine güvendiğine veya figürün hayatında anlamlı bir yeri olduğuna işaret ediyor olabilir. Genel olarak çocukta yaşıtlarına göre farklılıklar gözlemliyorsanız aile hekiminize veya en yakın sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz.

  2. Merhaba benim oglum 27 ekimde 4 yasinda olacak oyle insan cizemiyor bi yuvarlak yapiyor goz burun agiz yanlardan kol uzatiyor ve ayak yapiyor yani cocugumda zeka geriligimi var

    1. Merhaba.
      Sadece tek bir resim üzerinden çocuklarda ciddi bir sorun var demek doğru olmaz. Genel olarak çocuğun yaşıtlarına göre farklılıklar gözlemliyorsanız aile hekiminize veya en yakın sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz. Kaldı ki genellikle psiko-motor açıdan kalem ile belirli şekiller çizme 3-4 yaşından sonra görülen bir beceridir.

    2. Kübra hanım, telaşınız oldukça gereksiz; çocuklar 3 yaşında insan figürünü yuvarlak bir kafa içine yerleştirilmiş göz burun ağız olarak çizerler, 4 yaşında bu kafadan kollar ve bacaklar çıkar, 5 yaşından sonra ise gövde eklenir; kollar bacaklar gövdeden çıkar. Bu, normal gelişim örneğidir. Sayın Haluk Yavuzer’in Resimleriyle Çocuk kitabını edinmenizi ve çocuğunuzu kolayca etiketlemekten kaçınmanızı öneririm. Lütfen çocuğunuz resim yaparken özgürlüğünü kısıtlayacak davranışlarda bulunmayın. İyi günler.

  3. Merhaba 6 yaşında kızım evimizin 4. En küçük çocuğu genelde neseli mutlu resim yapmayı çok seviyor. Her resminin bir yerlerine kalp çiziyor. Büyüklü küçüklü sürekli kalpler yapıyor. Kağıtlara kalpler yapıp kesiyor genelde bize hediye ediyor. Kalpten çocuk resimleri de yapıyor. Anlatmak istediği birşeyler olabilir mi?

    1. Merhaba. Çocukları sadece resimleri üzerinden değerlendirmek eksik bir yargıya yol açabilir ancak ‘kalp’ gibi figürler çocuğun karşısındakine sevgisini ifade etmek istediğine işaret ediyor olabilir. Bu ifade şekli bir süre sonra değişir ancak uzun süre artarak devam etmesi durumunda farklı değerlendirmelere ihtiyaç olabilir.

  4. Kızım 5 yaşında, yaklaşık 10 gündür okulda yaşadığı her olayı en ince ayrıntısına kadar anlatıyor, sürekli tekrar ediyor, sadece annesine anlatıyor. Dinlendiğinin sürekli teyidini istiyor, teyit gelmezse bağırarak ağlıyor. Cümleleri “anladın mı, tamam mı ” diyerek bitiriyor, “artık anladın mı tamam demeyeceğim” diyor, ama her seferinde diyor, deyince “özür dilerim” diyerek kısır döngüye giriyor. Evde ona karşı sürekli ilgi var, seviyoruz onu, kötü muamele asla yok. Yardımcı olabilirmisiniz.

    1. Merhaba Burhan Bey,
      Çocukların yaşadıkları olayları bazı dönemde abartarak ve biraz da heyecanla anlattıklarını biliyoruz. Bu onların çeşitli olaylarla ilk karşılaşmaları ve onlar bu deneyimi yaşadıkları için daha heyecanla bunu aktarabiliyorlar. Genel olarak böyle durumlarda müdahale edilmemekte, çocukların izlenmesini tavsiye etmekteyiz. Eğer bu davranış uzun bir süre (1-2- ay) artarak devam ederse bir uzmana danışmanınızı öneririz.

      1. Merhaba , kızım 5 buçuk yaşında ,10 aylık bir kardeşi var eskisi kadar ona vakit ayiramiyorum ve evde en kararlı kurallarda ben etkili oluyorum . Bir Cok kez beni koca bir kağıda kafadan ibaret çiziyor . Kocaman gözler ve kirpikler .. endişeleniyorum bunun bı anlami var mıdır ?

        1. Merhaba Nurdan Hanım, çocukların resimleri bize ipuçları verirken, kesin bir fikre sahip olmak için kapsamlı bir gözlem gerekir. Çocukların büyük figürler çizmeleri genellikle kendilerine güvendiğine, figürün hayatında önemli ve baskın bir rolü olduğuna işaret ediyor olabilir. Genel olarak çocukta yaşıtlarına göre farklılıklar gözlemliyorsanız aile hekiminize veya en yakın sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz.

  5. Merhaba, oğlum henüz 5,5 yaşında, gördüğü ve sevdiği figürleri çok detaylı olarak çizebiliyor, eğer bu konuda bir yeteneği varsa nasıl destekleyebilirim

    1. Merhaba Çiğdem Hanım. 5-6 yaşlarından sonra çocukların resimlerinde detaylara yer vermesi beklenen bir durumdur. Ancak siz yine de yetenekli olduğunu düşünüyorsanız bunu deteklemek için resimlerine ilgi göstermenizi tavsiye ederiz. Ayrıca resimler hakkında konuşmak ve duygularınızı paylaşmak da olumlu etki bırakır.

      1. Merhaba 6,5 yaşındaki kızım genellikle koz (prenses) figürü çiziyor,zaman zaman beni (anne) ekleyerek ikimizi çiziyor.Çizimlerinde kafa çok büyük,gövde küçük oluyor.Bir mesaj vermek istiyor olabilir mi?

        1. Merhaba. Çocuk resimleri bize o çocuk hakkında ipuçları verirken, kesin bir fikre sahip olmak için kapsamlı bir gözlem gerekir. Çocukların büyük figürler çizmeleri genellikle kendilerine güvendiğine işaret ediyor olabilir. Bazı figürlerde kısımlardan bazılarının büyük, bazılarının küçük olması onların detaylara dikkat etmeye başladığına ve sosyal ilişki (arkadaş) ihtiyacı içinde olduklarına işaret ediyor olabilir.

    2. Merhaba. 6 yaşında oğlum sürekli araba resmi çiziyor. Küçüklüğünden beri böyle farklı modellerde renklerde ana konusu araba her zaman. Insan resmi çok nadir . Acaba bunun bi anlamı var mı sevdiği için mi yoksa bi temsil mi merak ediyrm aslında endişeleniyorum da.

      1. Merhaba. Çocuk resimleri onu anlamada tek başına yeterli olmamakla birlikte sadece çizdikleri üzerinden değerlendirmek doğru olmaz. Çocukların sürekli aynı figürü veya nesneyi çizmeleri katı bir içsel yapılanma içinde olduklarına işaret ediyor olabilir. Ancak genel bir problem olduğunu düşünüyorsanız uzman yardımı almanızı öneririz.

Mona Psikoloji için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir