Çocuğun resimleri, kişi ve olaylar karşısındaki duygu ve düşüncelerini bize yansıtır. Çünkü özellikle sözlü iletişim kurmada güçlük çeken bazı çocukların sözsüz dili oluşturması ve anlatması daha kolaydır.

Resimler yaşlara göre farklılık gösterir. Özel durumları olan çocukların resimleri ise diğerlerine göre daha da farklı olabilmektedir. Çocuğun iç dünyası ve yakın çevresi ile olan ilişkileri hakkında bilgi edinmekte resmin önemli bir yeri olduğu konusunda bütün uzmanlar hemfikirdir. Şüphesiz sadece resimleriyle çocukla ilgili bir değerlendirme yapmak da hatalı olur.

5 – 6 Yaş Çocuk Resimleri

5 yaş çocuklarının çoğu bir kafa ve gövde çizebilir. Anlamlı resimler yapar ve önceden neyi çizeceklerini planlayabilir. Kendi duygularını ortaya koymaya başlar ve genellikle kullandıkları ve en sevdikleri figür insandır. Fakat insan resminin yanı sıra ilişkide oldukları nesneleri de çizmeye başladıkları görülür. Bu dönemde ebeveynler çocuklarının çizdiği resimlere ilgi göstermelidir. Çünkü çocuk bu ilk resimlerini göstermek ve açıklamak arzusundandır. Aynı zamanda bu ilk resimler kişiliklerini, duygularını ve isteklerini açıklar. 6 yaşına gelindiğinde çocuğun daha gerçekçi ve ayrıntılı resimler çizmeye başladığını görebiliriz. Artık nesneleri mekana göre çizmeye, yer çizgisini daha iyi yerleştirmeye başlarlar. Bu dönemin ilginç bir özelliği bir gün çizdiği figürün ertesi gün çizilen figürle aynı olmamasıdır. Örneği bugün çizdikleri bir ağaç ertesi gün farklı olabilmektedir. Uzmanlar bu durumu çocukların gördüklerini değil bildiklerini çizmesi olarak açıklamışlardır.

Resimlerin Anlamları

Resimlerdeki figürlerden birinin geniş ifade edilmesi genellikle bu çocuğun o figüre özlem duyduğunu göstermektedir. Sürekli ilişkide olduğu birisini çizmemek (örneğin kardeş) kıskançlığı ifade edebilir. Çocukların kendilerini yalnız çizmeleri duygusal olarak ihtiyaçlarının karşılanmadığı, yardım gereksinimleri olduğu şeklinde yorumlanabilir. Bu tür resimler genellikle ebeveynlerin ilgisiz olduğu durumlarda ortaya çıkabilmektedir. Kuş veya bulut resimleri aşırı baskı altında olduğu, özlem duyduğu özgürlüğü ifade edebilir.

Çocuk duygularını ifade etmek için renkleri de kullanır. Mat ve soğuk renkleri kullanarak çizdiği figürler o figüre olan nefreti ve kızgınlığı gösterebilir. Evini veya ailesini siyah renklerle çizen çocuk bu ortamda mutsuz olduğunu ifade etmek amacındadır. Ayrıca figüre yönelmiş yılan, şimşek, bıçak, testere v.b. objeler de o figüre olan nefreti ve çatışma isteğini simgeler. Bir çocuktan kendisini, annesini, babasını veya herhangi bir şeyi çizmesini istediğinizde farklı bir şey çiziyorsa çizmesini istediğiniz figürü reddediyor olabilir. Örneğin bir aile resmi çizmesini istediğiniz çocuk, resmin içine babayı almamışsa bu durum babadan hoşnut olunmadığı hatta onu reddettiğini düşündürebilir. Aslında yaşanan bir durumun tersini çizen bir çocuğun o durumu reddettiğinden bahsetmek yanlış olmayacaktır. Karalama ve garip şekilde çizilen resimler (örneğin amuda kalkmış çocuk) de çocuğun hareketli ve coşkulu bir mizacı olduğunu düşündürebilir. Gülümseyen yüzler çizmek tahmin edeceğiniz gibi mutlu bir çocuktan beklediğimiz resimlerdir. Aynı zamanda birbiriyle el ele tutuşmuş figürler, kalp, çiçek gibi objeler sevgi ifadeleridir.

Kendini bir yerlere hapseden resimler çocuğun suçluluk duyduğunu veya bir bunalımının olduğunu düşündürebilir. Evde kapalı bir çocuk veya aile resmi bu dönemdeki çocuğun okul korkusu yaşamaya başladığını düşündürür. Yüzü veya sırtı dönük figürler kaygıyı veya gerginliği ifade eder. Özenilmemiş bir figürün büyük çizilmesi de o figürle gergin ve olumsuz bir ilişkiye işarettir. Tek başına bir ağaç veya sabit bir nesne çizmek çocuğun içinde bulunduğu yalnızlık duygusunu belirtir. Bir babaanne, anneanne veya bakıcı figürü, çocuğun yalıtılmışlığını ve ailesinden dışlandığını gösterebilir.

Son olarak başında da ifade ettiğim gibi çocuk resimleri onu anlamada tek başına yeterli değildir. Her zaman onu anlamak için yaşantısını dikkatle gözlemeli, sözel ifadeleri ilgiyle dinlenmelidir. Ancak çocuğun resimleriyle verdiği mesajlar, onu daha iyi anlamanıza ve dolayısıyla daha iyi iletişim kurmanıza yardımcı olacaktır.

Orhan Dünya | Psikolog

Comments (91)

  1. Merhaba, 5 yaşindaki kizim resimlerinde kendini sürekli anne karnindayken (hamile anne) figurunde ciziyor. 4 ay once kardesi oldu. Bu durum kiskanclikmidir ? kardesine karsi boyle bir tutumu yok.ozguvenli disadonuk bir cocuk.

    1. Merhaba Yeşim Hanım. Psikanalitik teoriye göre 5 yaş kız çocukları babalarından hamile kalma fantezileri kurup bu fantezileri oyun veya resim yoluyla ifade edebilirler. Bu çocukluktan genç kızlığa geçiş sürecidir ve doğal kabul edilir. Yine aynı teoriye göre de çocuğun anne karnında kendini çizmesi bunu arzu etmesinden kaynaklanıyor olabilir. Kardeşe olan doğal ilgiyi kendisinin de arzu ettiği (bebek olmak) düşünülebilir. Ancak bu çıkarımların çocuğunuza özel olmadığını, genel olduğunu da ifade etmek isteriz.

  2. Merhabalar. 5 yasindaki oğlum dün öğretmenin yapıştırdigi 3 boyutlu, bireebir cizmesini istediği resimlerin hiç birini tam olarak cizememis örneğin papaginin yönünü ters çizmiş, tabaktaki halka seklindeki salatalık dilimlerini düz çizgi şeklinde çizmiş gibi.. sizce kaygilanmali mıyım tv telefon tablet gibi şeylerden uzak tutmaya çalışıyoruz.Teşekkürler.

    1. Merhaba.
      5-6 yaşlarındaki çocuklardan henüz ince detayları çizmesini beklemiyoruz. Ayrıca çocukların bazı nesneleri bize göre absürd çizmeleri her zaman bir probleme işaret etmez. Endişelenmek için birçok sorunun birlikte gözlemlenmiş olması gerekir. İlginize teşekkür eder, iyi günler dileriz.

  3. Merhabalar. 6 yaşında bir oglum var. Insan resmi çizemiyor. Sadece kafa ve dümdüz bir vücut çiziyor. Kol bacak ayak boyun cizmiyor. Bunun sebebi ne olablir. Teşekkürler..

    1. Merhaba.
      6 Yaşındaki çocukların henüz insan figürünü ayrıntılı çizmesini beklemiyoruz. Onun dışında insan figürüne benzer resimleri varsa bu yeterlidir. Bu yaşlardaki çocukların gördükleri ile ilgili tüm detayları düşünüp, tasarlayıp kağıda dökmeleri beklenmemektedir.

    2. 4.5 yaşındaki oğlum gözlerde ifade çiziyor sağa sola bakan vs.aksesuar ekliyor parmak ve tırnak detayları gibi şeyler ekliyor.ogretmeni dil gelişiminin çok ileri seviyede olduğunu düşünüyor.resimler de onu doğruluyor olabilir mi.

      1. Merhaba. Sayın Sevgi Mirzeoğlu,
        Çocuğun sadece resimlerinden herhangi bir yönünün kuvvetli olacağını en azından bizler söyleyemeyiz. Bu ancak diğer çeşitli gözlem veya testlerle teyit edilebilir. Okul öncesi çocuklarının resimlerinde hikaye çizmeleri ve olayların soyut yönlerini yansıtmaları zihinsel gelişimlerinin diğer çocukların ortalamasına göre daha yüksek olduğuna işaret edebilir. Ancak bu kesin olarak bir uzman tarafından yapılan gözlem ve testler sonucu tespit edilebilir.

  4. 5 yaşında Kızım sürekli resimlerde annesi ile kendisini çiziyor. Babası ve kardeşini çok seyret çiziyor. Biraz içine kapanık bir çocuk. Ne yapmamız gerekiyor

    1. Ahmet Bey merhaba.
      Gelişimsel olarak anne – kız ilişkisinde daha fazla duygusal alışveriş ve duygusal bir bağ görülmesini bekleriz. Kızınızla daha fazla paylaşım yapmanızı, birlikte etkinliklere katılmanızı ve onunla fikirleriyle ve oyunlarıyla ilgili sohbet etmenizi öneririz.

  5. Sayın yetkili 63 aylık kızımı bu yıl yakınımızdaki bir ilkokulun anaokuluna yazdırdım .Öğretmenleri alışması için bize sadece 1 hafta verdi 2. Hafta okul yönetimi okul dışına çıkmamız konusunda zorladı hatta bir keresinde çocuğukokundan zorla sınıfa çekmeye çalışınca çocuk korkudan ağlama krizi yaşadı şuan Kızım beni yine bırakıp gideceksin diye okula gitmek istemiyor öğretmeni resimlerinden birine ne saçma çizmişsin dediği için öğretmenine yakınlık hissedemiyor ağlayan çocukları teselli edip etmediklerini bilmiyorum ama ağladıkları için diğerleri de sizin yüzünüzden ağlıyor diye onları duygusal anlamda daha da zedeliyor gibi geliyor bana .Anne olarak içim çocuğumun geleceği için hiç rahat değil okul ve okumaktan soğumasını istemiyorum.Bu tutumlarını doğru bulmuyorum Kızım için başka okul düşünüyorum .Görüş ve önerilerinizi rica ediyorum
    Saygılar

    1. Merhaba.
      Sayın Beyhan Güneş, ilginiz için teşekkür ederiz.
      Durumu daha iyi anlamak için “okul psikoloğu” veya rehberlik servisinde bulunan “uzman” ile görüşmenizi tavsiye ederiz. Ancak her durumda zorlayarak ve özendirmeden uzak eğitim anlayışının etkisinin tartışılır bulduğumuzu ifade etmek isteriz. İlk okula başlama sürecinde bahsettiğiniz durumlarla karşılaşıyoruz. Çocukların tepkilerine öfke ve suçlayıcı davranışlarla yaklaşmak kaygılarını arttırabilir. Velinin de kararlı ve sabırlı yaklaşımını sürdürmesi uyum sağlaması için önemlidir. Kısa sürede problemin üstesinden gelmenizi, eğer sorun devam ediyorsa da bir uzmandan yardım almanızı tavsiye ederiz.

      1. Merhaba benim dışa dönük konuşkan yay burcu bir oğlum var ben oğlak burcu ben kuralcı bir anneyim o da kurallarıma uyar düzenliyim düzenime uyar. Eşim çok daha rahattır oğluyla haftada bir pazar günleri anca ilgilenebilir ama ozamanda tam ilgilenir oyunlar oynar ama arkadaş gibi onu asla dinlemez kurallarını tanımaz.benim oğlum 5 yaşında ve okulda bir resim yapılması gerektiğinde ne olursa olsun sürekli beni çizer herşeyi bana bağlayıp koca bir ben gülen surat yuvarlak kafa yuvarlak göbek sayfanın tamamında ben.rengarenk büyük eller bazen kendini de çizer babasını da çizer bir resimde benle o vardı arka sayfada da babası.yanyana değiliz .ama yanyana da çizdiği olur ben hep onun yanındayım .normaldede gördüğü insan okul haricinde neredeyse sadece benim.haftada bir gün babaannesini falan görür ve anneannesini .sürekli beni çizmesi benim baskıcılığımdanmıdır sözümü dinler ama çocuğa zararmı veriyorum pskolojisinde.

        1. Merhaba Berivan Hanım. Çocuklar genellikle daha yoğun etkileşim kurdukları kişilerin resimlerini çizmeyi tercih ederler. Bahsettiğiniz durumun sorun olup olmadığı çocuğun olağan dışı beklenmedik davranışlarının uzun bir süre görülmesi ile anlaşılabilir. Ancak bu kesin olarak bir uzman tarafından yapılan gözlem ve testler sonucu tespit edilebilir.

        2. Merhaba kızım 5.5 yaşında yaptığı resimlerde genellikle el cizmiyor . Çok mutlu bir çocuktur . Resimlerinde hep bizi güler yüzlü çizer ,kalpler çizer . El cizmemesi normal mi bu yaş icin

          1. Merhaba Hatice Hanım. 5-6 yaş öncesi somut işlem dönemidir ve çocuklar detaylardan ziyade daha çok genele odaklanabilir. Ancak 5-6 yaş sonrası soyut düşüncenin gelişimi ile birlikte detayları da farkeder ve bunları hesaba katmaya başlarlar. Herhangi bir durumun normal dışı olduğunu söyleyebilmek için farklı yönleri de kapsayan uzun süreli gözlem gereklidir. (Önemli Not: Bu yorumlar çocuğunuza özel değil, genel açıklamalardır. Özel yorum ve değerlendirme bir bütün olarak çocuğun tüm yönleriyle gözlemlenmesi sonucu yapılır. Ayrıca bu değerlendirme asla bir tıbbi tanı veya tedavi yerine geçmez. Eğer farklı bir durum gözlemliyorsanız lütfen en yakın tıbbi hekime başvurun).

Mona Psikoloji için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir